سرطان: بیش از 10انواع سرطان، علل، پیشگیری
سرطان: بیش از ۱۰انواع سرطان، علل، پیشگیری
سرطان زمانی رخ می‌دهد که جهش‌های ژنتیکی در سلول‌های غیرطبیعی باعث تقسیم سریع آنها شود. شما می‌توانید جهش‌ها را به ارث ببرید یا به دلیل عوامل محیطی آنها را توسعه دهید.
سرطان یک گروه بزرگ از بیماری‌ها است که زمانی که سلول‌های غیرطبیعی به‌طور سریع تقسیم می‌شوند و می‌توانند به بافت‌ها و ارگان‌های دیگر گسترش یابند، رخ می‌دهد.
این سلول‌های در حال رشد سریع ممکن است باعث تشکیل تومور شوند و همچنین می‌توانند عملکرد عادی بدن را مختل کنند.
سرطان یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان است. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سرطان در سال ۲۰۲۰ تقریباً مسئول یک‌پنجم مرگ‌ها بود. کارشناسان هر روز به طور فعال در حال آزمایش درمان‌های جدید سرطان هستند.
سرطان چه علتی دارد؟
علت اصلی سرطان جهش‌ها یا تغییرات در DNA سلول‌های شماست. جهش‌های ژنتیکی می‌توانند به ارث برسند. آنها همچنین می‌توانند پس از تولد به عنوان نتیجه‌ای از عوامل محیطی رخ دهند.
این عوامل خارجی که به آنها کارسینوژن می‌گویند، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
کارسینوژن‌های فیزیکی مانند تابش و نور فرابنفش (UV)
کارسینوژن‌های شیمیایی مانند دود سیگار، آزبست، الکل، آلودگی هوا و غذا و آب آشامیدنی آلوده
کارسینوژن‌های بیولوژیکی مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌ها
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، حدود ۳۳ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان ممکن است به دلیل تنباکو، الکل، شاخص توده بدنی (BMI) بالا، مصرف کم میوه و سبزیجات و نداشتن فعالیت بدنی کافی باشد.
عوامل خطر
برخی از عوامل خطر ممکن است شانس شما را برای ابتلا به سرطان افزایش دهند.
این عوامل خطر می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- مصرف تنباکو
- مصرف بالای الکل
- رژیم غذایی ناسالم، که با گوشت قرمز و فرآوری شده، نوشیدنی‌های شیرین و تنقلات شور، غذاهای نشاسته‌ای و کربوهیدرات‌های تصفیه شده شامل قندها و غلات فرآوری شده مشخص می‌شود، طبق یک مرور در سال ۲۰۱۷
- کمبود فعالیت بدنی
- قرارگیری در معرض آلودگی هوا
- قرارگیری در معرض تابش
- قرارگیری بدون محافظت در برابر نور UV، مانند نور خورشید
- عفونت توسط برخی ویروس‌ها از جمله pylori، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، هپاتیت B، هپاتیت C، HIV و ویروس اپشتین-بار که باعث مونونوکلئوز عفونی می‌شود
خطر ابتلا به سرطان همچنین با افزایش سن افزایش می‌یابد. به طور کلی، خطر ابتلا به سرطان به نظر می‌رسد تا سن ۷۰ تا ۸۰ سالگی افزایش یابد و سپس کاهش یابد، طبق اطلاعات موسسه ملی سرطان (NCI).
یک مرور در سال ۲۰۲۰ پیشنهاد می‌کند که این ممکن است نتیجه موارد زیر باشد:
- مکانیزم‌های ترمیم سلولی کمتر مؤثر که با افزایش سن همراه است
- تجمع عوامل خطر در طول زندگی
- مدت زمان قرارگیری در معرض مواد سرطان‌زا
برخی از شرایط بهداشتی موجود که باعث التهاب می‌شوند نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. به عنوان مثال، کولیت اولسراتیو، یک بیماری التهابی روده مزمن.
انواع سرطان
سرطان‌ها به نام ناحیه‌ای که در آن شروع می‌شوند و نوع سلولی که از آن ساخته شده‌اند نامگذاری می‌شوند، حتی اگر به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند. به عنوان مثال، سرطانی که در ریه‌ها شروع می‌شود و به کبد گسترش می‌یابد، همچنان سرطان ریه نامیده می‌شود.
همچنین چندین اصطلاح بالینی برای انواع خاصی از سرطان‌های عمومی وجود دارد:
- کارسینوم نوعی سرطان است که در پوست یا بافت‌هایی که سایر اندام‌ها را پوشش می‌دهند شروع می‌شود.
- سارکوم نوعی سرطان از بافت‌های همبند مانند استخوان‌ها، عضلات، غضروف و عروق خونی است.
- لکمی نوعی سرطان مغز استخوان است که سلول‌های خونی تولید می‌کند.
- لنفوم و میلوما سرطان‌های سیستم ایمنی هستند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد انواع خاص سرطان، از منابع زیر استفاده کنید.
- سرطان آپاندیس
- سرطان مثانه
- سرطان استخوان
- سرطان مغز
- سرطان سینه
- سرطان گردن رحم
- سرطان روده بزرگ یا سرطان کولورکتال
- سرطان دوازدهه
- سرطان گوش
- سرطان اندومتر
- سرطان مری
- سرطان قلب
- سرطان کیسه صفرا
- سرطان کلیه یا سرطان رنال
- سرطان حنجره
- لکمی
- سرطان لب
- سرطان کبد
- سرطان ریه
- لنفوم
- مزوتلیوما
- میلوما
- سرطان‌های دهانی
- سرطان تخمدان
- سرطان پانکراس
- سرطان آلت تناسلی
- سرطان پروستات
- سرطان رکتوم
- سرطان پوست
- سرطان روده کوچک
- سرطان طحال
- سرطان معده یا سرطان گاستریک
- سرطان بیضه
- سرطان تیروئید
- سرطان رحم
- سرطان واژن
- سرطان ولوار
- اهمیت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام زمانی است که سرطان در مراحل اولیه آن شناسایی می‌شود. این می‌تواند اثربخشی درمان را افزایش دهد و نرخ مرگ و میر را کاهش دهد.
غربالگری‌های سرطان ممکن است به شناسایی علائم سرطان در مراحل اولیه کمک کنند.
برخی از غربالگری‌های رایج ممکن است موارد زیر را شناسایی کنند:
- سرطان گردن رحم و سرطان پروستات. برخی از غربالگری‌ها، مانند غربالگری سرطان گردن رحم و سرطان پروستات، ممکن است به عنوان بخشی از معاینات روتین انجام شوند.
- سرطان ریه. غربالگری‌های سرطان ریه ممکن است به طور منظم برای افرادی که دارای عوامل خطر خاصی هستند، انجام شود.
- سرطان پوست. غربالگری‌های سرطان پوست ممکن است توسط یک متخصص پوست انجام شود اگر شما نگرانی‌های پوستی دارید یا در معرض خطر سرطان پوست هستید.
- سرطان کولورکتال. انجمن سرطان آمریکا (ACS) توصیه می‌کند که غربالگری‌های منظم برای سرطان کولورکتال از سن ۴۵ سالگی آغاز شود. این غربالگری‌ها معمولاً در طول کولونوسکوپی انجام می‌شوند. همچنین، کیت‌های آزمایش خانگی ممکن است قادر به شناسایی برخی از اشکال سرطان کولورکتال باشند، طبق یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۱۷.
- سرطان سینه. ماموگرافی برای آزمایش سرطان سینه برای زنان ۴۵ سال و بالاتر توصیه می‌شود، اما شما می‌توانید تصمیم بگیرید که غربالگری‌ها را از سن ۴۰ سالگی آغاز کنید. برای افرادی که در معرض خطر بالایی هستند، ممکن است غربالگری‌ها زودتر توصیه شوند.
اگر شما سابقه خانوادگی سرطان دارید یا در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان هستید، مهم است که به توصیه‌های غربالگری پزشک خود عمل کنید.
در حالی که شناسایی علائم هشدار دهنده سرطان ممکن است به افراد مبتلا به سرطان کمک کند تا برای تشخیص و درمان اقدام کنند، برخی از سرطان‌ها ممکن است سخت‌تر در مراحل اولیه شناسایی شوند و ممکن است تا مراحل بعدی علائمی نشان ندهند.
علائم و نشانه‌های سرطان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- توده‌ها یا رشدهای روی بدن
- کاهش وزن غیرقابل توضیح
- تب
- خستگی و کسالت
- درد
- عرق شبانه
- تغییرات در هضم
- تغییرات در پوست
- سرفه
نوع خاصی از سرطان‌ها معمولاً علائم هشدار دهنده خاص خود را دارند. اگر شما علائم غیرقابل توضیحی را تجربه می‌کنید، بهتر است با یک پزشک برای تشخیص تماس بگیرید.
چگونه سرطان رشد و گسترش می‌یابد؟
تقسیم غیرطبیعی سلول‌ها
سلول‌های طبیعی در بدن شما رشد کرده و تقسیم می‌شوند. هر کدام دارای چرخه زندگی خاصی هستند که به نوع سلول بستگی دارد. هنگامی که سلول‌ها آسیب می‌بینند یا می‌میرند، سلول‌های جدید جایگزین آنها می‌شوند.
سرطان این فرآیند را مختل کرده و باعث می‌شود سلول‌ها به طور غیرطبیعی رشد کنند. این وضعیت ناشی از تغییرات یا جهش‌هایی در دی‌ان‌ای سلول است.
دی‌ان‌ای در هر سلول دارای دستورالعمل‌هایی است که به سلول می‌گوید چه کار کند و چگونه رشد و تقسیم شود. جهش‌ها در دی‌ان‌ای به طور مکرر رخ می‌دهند، اما معمولاً سلول‌ها این اشتباهات را اصلاح می‌کنند. وقتی که یک اشتباه اصلاح نشود، سلول می‌تواند سرطانی شود.
جهش‌ها می‌توانند باعث شوند سلول‌هایی که باید جایگزین شوند، به جای مرگ زنده بمانند و سلول‌های جدید زمانی که لازم نیستند، تشکیل شوند. این سلول‌های اضافی می‌توانند به طور غیرقابل کنترل تقسیم شوند و باعث تشکیل تومور شوند.
ایجاد تومورها
تومورها می‌توانند مشکلات بهداشتی ایجاد کنند، بسته به اینکه در کجا در بدن رشد می‌کنند.
همه تومورها سرطانی نیستند. تومورهای خوش‌خیم غیرسرطانی هستند و به بافت‌های نزدیک گسترش نمی‌یابند.
اما گاهی اوقات، تومورها می‌توانند بزرگ شوند و مشکلاتی ایجاد کنند، زمانی که به ارگان‌ها و بافت‌های همجوار فشار می‌آورند. تومورهای بدخیم سرطانی هستند و می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن حمله کنند.
متاستاز
برخی از سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به نواحی دوردست بدن گسترش یابند. این پدیده متاستاز نامیده می‌شود.
سرطان‌هایی که متاستاز کرده‌اند، نسبت به آن‌هایی که نکرده‌اند، پیشرفته‌تر محسوب می‌شوند. سرطان‌های متاستاتیک معمولاً درمانشان دشوارتر و کشنده‌تر است.
درمان
- درمان سرطان می‌تواند شامل گزینه‌های مختلفی باشد، بسته به نوع سرطان و میزان پیشرفت آن.
- درمان موضعی. درمان موضعی معمولاً شامل استفاده از درمان‌هایی مانند جراحی یا پرتودرمانی موضعی در ناحیه خاصی از بدن یا تومور است.
- درمان سیستمیک. درمان‌های دارویی سیستمیک، مانند شیمی‌درمانی، درمان هدفمند و ایمنوتراپی، می‌توانند بر کل بدن تأثیر بگذارند.
- درمان تسکینی. مراقبت تسکینی شامل کاهش علائم بهداشتی مرتبط با سرطان، مانند مشکل در تنفس و درد است.
- معمولاً از انواع مختلف درمان‌های سرطان به طور همزمان استفاده می‌شود تا هر چه بیشتر سلول‌های سرطانی حذف یا نابود شوند.
رایج‌ترین انواع درمان عبارتند از:
جراحی
جراحی تا حد امکان سرطان را از بین می‌برد. جراحی معمولاً به همراه برخی درمان‌های دیگر استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تمام سلول‌های سرطانی از بین رفته‌اند.
شیمی‌درمانی
شیمی‌درمانی نوعی درمان تهاجمی سرطان است که از داروهایی استفاده می‌کند که برای سلول‌ها سمی هستند تا سلول‌های سرطانی که به سرعت تقسیم می‌شوند را از بین ببرد. این درمان ممکن است برای کوچک کردن اندازه تومور یا تعداد سلول‌ها در بدن شما و کاهش احتمال گسترش سرطان استفاده شود.
پرتو درمانی
پرتو درمانی از پرتوهای قوی و متمرکز برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. پرتو درمانی که درون بدن شما انجام می‌شود به نام براکی‌تراپی شناخته می‌شود، در حالی که پرتو درمانی که خارج از بدن شما انجام می‌شود به نام پرتو درمانی خارجی نامیده می‌شود.
پیوند سلول‌های بنیادی (پیوند مغز استخوان)
این درمان مغز استخوان بیمار را با سلول‌های بنیادی سالم ترمیم می‌کند. سلول‌های بنیادی سلول‌های غیرتمایز یافته‌ای هستند که می‌توانند عملکردهای مختلفی داشته باشند. این پیوندها به پزشکان اجازه می‌دهند تا دوزهای بالاتری از شیمی‌درمانی را برای درمان سرطان استفاده کنند. پیوند سلول‌های بنیادی معمولاً برای درمان لوسمی استفاده می‌شود.
ایمونوتراپی (درمان بیولوژیک)
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن خود شما برای حمله به سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این درمان‌ها به آنتی‌بادی‌های شما کمک می‌کنند تا سرطان را شناسایی کنند، بنابراین می‌توانند از دفاع‌های طبیعی بدن شما برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده کنند.
درمان هورمونی
درمان هورمونی هورمون‌هایی را که به رشد برخی از سرطان‌ها کمک می‌کنند، حذف یا مسدود می‌کند تا از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کند. این درمان یک روش رایج برای سرطان‌هایی است که ممکن است از هورمون‌ها برای رشد و گسترش استفاده کنند، مانند برخی از انواع سرطان سینه و سرطان پروستات.
درمان دارویی هدفمند
درمان دارویی هدفمند از داروها برای مداخله در مولکول‌های خاصی که به رشد و بقای سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند، استفاده می‌کند. آزمایش‌های ژنتیکی ممکن است نشان دهند که آیا شما واجد شرایط این نوع درمان هستید یا خیر. این ممکن است به نوع سرطانی که دارید و جهش‌های ژنتیکی و ویژگی‌های مولکولی تومور شما بستگی داشته باشد.
آزمایش‌های بالینی
آزمایش‌های بالینی به بررسی روش‌های جدید درمان سرطان می‌پردازند. این ممکن است شامل آزمایش اثربخشی داروهایی باشد که قبلاً توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تأیید شده‌اند، اما برای اهداف دیگر. همچنین می‌تواند شامل آزمایش داروهای جدید باشد. آزمایش‌های بالینی می‌توانند گزینه دیگری برای افرادی باشند که ممکن است در درمان‌های متعارف به سطح موفقیتی که می‌خواستند نرسیده باشند. در برخی موارد، این درمان ممکن است به صورت رایگان ارائه شود.
اگر به این نوع درمان علاقه‌مند هستید، آزمایش‌های بالینی معتبر نزدیک به خود را پیدا کنید.
پزشکی جایگزین
پزشکی جایگزین می‌تواند برای تکمیل یک نوع درمان دیگر استفاده شود. این روش ممکن است به کاهش علائم سرطان و عوارض جانبی درمان سرطان، مانند تهوع، خستگی و درد کمک کند.
پزشکی جایگزین برای سرطان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- طب سوزنی
- یوگا
- ماساژ
- مدیتیشن
- تکنیک‌های آرامش
- چشم‌انداز
پس از دریافت تشخیص سرطان، چشم‌انداز شما می‌تواند به عوامل متعددی بستگی داشته باشد.
این عوامل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- نوع سرطان
- مرحله سرطان در زمان تشخیص
- محل سرطان
- سن
- سلامت عمومی
- پیشگیری
شناخت عواملی که به سرطان کمک می‌کنند می‌تواند به شما کمک کند تا سبک زندگی‌ای داشته باشید که خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اجتناب از تنباکو و دود دست دوم
- محدود کردن مصرف گوشت‌های فرآوری شده
- خوردن رژیمی که عمدتاً بر پایه مواد غذایی گیاهی، پروتئین‌های کم‌چرب و چربی‌های سالم مانند رژیم مدیترانه‌ای تمرکز دارد
- اجتناب از الکل یا نوشیدن به میزان معتدل
- حفظ وزن بدن و شاخص توده بدنی (BMI) در سطح مناسب
- انجام فعالیت بدنی متعادل به مدت ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته
- محافظت از خود در مقابل آفتاب با اجتناب از تابش مستقیم خورشید و استفاده از کرم ضدآفتاب با طیف وسیع، کلاه و عینک آفتابی
- اجتناب از تخت‌های برنزه‌کننده
- واکسینه شدن در برابر عفونت‌های ویروسی که می‌توانند به سرطان منجر شوند، مانند هپاتیت B و HPV
به طور منظم با پزشک مشورت کنید تا او شما را برای انواع مختلف سرطان غربالگری کند. این کار شانس شما را برای شناسایی هرگونه سرطان ممکن در早ترین زمان ممکن افزایش می‌دهد.
غذای آماده
سرطان گروهی از بیماری های جدی است که در اثر تغییرات ژنتیکی در سلول های شما ایجاد می شود. سلول های سرطانی غیر طبیعی ممکن است به سرعت تقسیم شده و تومور ایجاد کنند.
عوامل خطر مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، کمبود فعالیت بدنی، رژیم غذایی ناسالم، داشتن BMI بالا و ابتلا به برخی ویروس ها و باکتری ها ممکن است در ایجاد سرطان نقش داشته باشند.
غربالگری ممکن است به تشخیص زودهنگام سرطان در زمانی که درمان آن آسان تر باشد، کمک کند. برنامه درمانی و چشم انداز افراد مبتلا به سرطان می تواند به نوع سرطان، مرحله ای که در آن تشخیص داده می شود و سن و سلامت عمومی آنها بستگی داشته باشد.
